PERFORMANS KONULARI 1

İÇEL ANADOLU LİSESİ 2015 2016 ÖĞRETİM YILI PERFORMANS KONULARI

 

BİYOLOJİ 9

·         Dengeli beslenmede karbonhidrat, protein ve yağların, su, mineral ve vitaminlerin kullanımı nasıl olmalıdır? Sebeplerini açıklayınız.

·         Suda eriyen vitaminlerin eksikliğinden kaynaklanan hastalıklar ve tedavi yöntemlerini araştırınız.

·         Enzimlerin günlük hayatımızdaki kullanım alanlarını araştırınız

·         Enzimlerin yapısını, görevlerini, canlılar için önemini, insan vücudunda bulunan enzimleri ve bu görevlerini araştırarak yazınız

·         Enzimlerin yapısını ve görevlerini, canlılar açısından önemini araştırınız ve enzimlerin günlük hayatımızdaki kullanım alanlarını araştırınız

·         Bakterilerin yapısını ve özelliklerini açıklayarak, bakterilerin sebep oldukları hastalıklardan birinin teşhis, tedavi yöntemleri ve neden olduğu hastalıktan korunma yollarını yazınız. 

·         Bakterilerin biyo-teknolojide kullanım alanlarını araştırınız

·         Bilimsel dergilerde yayımlanan 9. sınıf konularına ait yazı ve resimleri araştırarak derleyiniz.

·         Hücrede bulunan organel ve görevlerini araştırıp yazarak insan vücudundaki hücre türlerinin her birine birer örnek çiziniz.

·         Enzimlerin yapısını ve görevlerini, canlılar açısından önemini araştırınız.

·         Tek hücreli canlılar hakkında araştırma yaparak uygun bir kültür ortamında tek hücreli canlıların incelemesini yapınız.

·         Türkiye´nin biyolojik zenginliklerini araştırınız.

·         Günümüze kadar yüksek öğrenime giriş sınavlarında çıkan 9. sınıf konularına ait soruları derleyiniz.

·         Günümüzde kanser hastalığına yakalanan insan sayısı artışının olası sebeplerini araştırınız.

·         Günümüzde kültür mantarı yetiştiriciliği nasıl yapılmaktadır? Araştırarak uygun ortam hazırlayıp kültür mantarı yetiştiriniz.

·         Doğal kaynakların dengeli ve geri kazanımlı kullanılması yollarını araştırarak Türkiye´de bu konuda yapılan çalışmaları yazınız.

·         Çevre kirliliği hakkında bilgi vererek canlılar üzerindeki etkilerini araştırınız.

·         Hava kirliliğinin solunum sistemi üzerine etkilerini araştırınız.

·         İçme sularının baraj, göl ya da nehirlerden evimize ulaşıncaya kadar geçirdiği evreleri araştırarak yazınız.

·         Atıkların geri dönüşümü ve geri dönüşümün biyolojik ve ekonomik boyutunu araştırınız

·         Kimyasal gübrelerin ozmos ve turgora etkilerini araştırınız

·         Pestisitlerin zirai mücadelede nasıl ve neden kullandığını ve pestisitlerin doğaya etkilerini araştırınız.

·         DNA Testinin kullanım alanlarını araştırınız

·         Biyolojinin tarihsel gelişimine katkıda bulunan bilim adamlarını ve yaptığı çalışmaları araştırınız

·         Tarımda kimyasal ilaç kullanılmadan biyolojik olarak yapılan zirai mücadele yöntemlerini araştırınız.

·         Türkiye’de bulunan endemik popülasyonları araştırarak bu türler hakkında bilgi veriniz ve bu türlerin bulunduğu yerleri harita üzerinde gösteriniz.

·         Yurdumuzda bulunan yok olmuş ve yok oma tehlikesi ile karşı karşıya bulunan türleri araştırıp bilgi vererek bu türlerin bulunduğu yerleri risk haritası üzerinde gösteriniz.

·         Türkiye endemik bitkileri hakkında araştırma yapınız.

·         Türkiye endemik omurgalıları hakkında araştırma yapınız.

·         Türkiye endemik omurgasızları hakkında araştırma yapınız.

·         Türkiye’de en fazla bulunan 10 bitki ailesini ( Familyasını ) araştırarak bu ailede bulunan türlere ait resim ve bilgi derleyiniz.

·         Türkiye’de en fazla bulunan 10 omurgalı ailesini ( Familyasını ) araştırarak bu ailede bulunan türlere ait resim ve bilgi derleyiniz.

·         Türkiye’de en fazla bulunan memeli sınıfını araştırarak bu sınıfta bulunan türlere ait resim ve bilgi derleyiniz.

·         Türkiye’de milli park kapsamında bulunan yerleri araştırarak bu yerler hakkında bilgi veriniz.

·         Canlılardaki inorganik bileşikler ve öneminin araştırılması.

·         Küresel ısınmaya neden olan faktörler ve alınacak önlemler

·         Türkiye de erozyonun doğal denge üzerindeki  önemi

·         Karbonhidratların yapı ve çeşitlerini araştırıp insan vücudu için önemini araştırma

·         Enzimlerin teknolojide kullanım alanları

·         Gıda katkı maddelerinin amaç ve zararlarının araştırılması

·         Besin, doku ve hücre ayıraçları

·         Hücre maketi

·         Protozoa, bakteri kültürü ve antibiyotik etkisi

·         Yenen ve yenmeyen mantarların resim ve özellikleri

·         Çevremizdeki bitkilerin tayini (Tür anahtarlarının hazırlanması)

9 Sınıflar performans konuları 2

Açıklama: Aşağıda verilen konulardan seçim yaparak öğretmeninize bildirin. Seçtiğiniz konu deney veya araştırma ise ilgili açıklamaları okumak için performans konu açıklama sayfasına giderek plana uygun davranın.

9.Sınıflar
1.Dönem	2.Dönem
Konuları	Konuları
1.ÜNİTE:YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ a.       Bilimsel çalışma basamakları pano hazırlama b.      Bitki – Hayvan hücresi Tablo c.       Mikrodalganın farklı canlı (mantar,bitki,protist)yapılarına etkisi d.      Deniz kabuklu hayvanlarını ve yumuşakçaları yemek ne kadar güvenli? e.      Prokaryot-Ökaryot hücresi tablo f.        Okulumuz bahçesinde kuş barınması için kafeslerin üretilip yerleştirilmesi g.       Mersin Omurgasız türlerinden parazit olanlarının yaptığı hastalıklar ve tedavi süreci h.      Asit - Baz Belirteci Yapalım  i.         Yiyeceklerde nişasta arama j.        Protein testi k.       pH’ın çiçeklerin taç yapraklarındaki renk oluşumuna etkisi l.         Hangisi Asit Hangisi Baz  m.    Enzimlerin çalışmasını etkileyen faktörler n.      Enzimlerin çalışması o.      Enzim reaksiyonlarının kinetiği (hamur mayasında) p.      Besinlerde nişastanın bulunup bulunmadığının tespiti q.      Asit - Baz Belirteci Yapalım	2.ÜNİTE:CANLILAR DÜNYASI a.       Mersin bölgesinde yaşayan zehirli ve zehirsiz sürüngenlerin ayırt edilip sunulması b.      Mersin Omurgasız türlerin tespiti ve adlandırılması c.       Mersin mantar türleri tespiti ve adlandırılması d.      Altılı alem sınıflandırılması pano e.      Fosillerin adlandırılması f.        Mantarların ekolojik  ve ekonomik değerlerinin araştırılıp sunulması           3.ÜNİTE:GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI g.       Biyolojinin tarihsel gelişimini gösteren poster hazırlama h.      Okul bahçesindeki bitki türlerinin sistematiğinin çıkarılması i.         Sera etkisinin nedenleri ve ozonun katilleri nelerdir? Alınması gereken önlemler j.        Asit yağmurlarının bitkiler üzerindeki etkisi deney olarak yapılması
Ek Konular	Ek Konular
a.       İndikatör maddeler b.      Farklı renge sahip meyve ve çiçeklerde ph değerlerinin karşılaştırılması c.       Farklı renge sahip meyve ve çiçeklerde Asit/Baz indikatörü olmasının araştırılması d.      DNA izolasyonu(Deney/Sunu) e.      Okul sağlık durumu (anket uygulaması) f.        Mineral koleksiyonu	g.       Hayvanat bahçesi (İnceleme/Araştırma/Sunu) h.      Mersin tarım ürünleri çeşidi (İnceleme/Araştırma/Sunu) i.         Mersinde bulunan derelerin bazı parametrelerinin karşılaştırılması (Deney/Sunu) j.        Canlı yem üretimi(Deney/Sunu) k.       Mersin bölgesindeki tarım zararlıları(İnceleme/Araştırma/Sunu) l.         Bakteri izolasyon(Deney/Sunu) m.    Mantar üretimi(Deney/Sunu) n.      Küf mantarı üretimi(Deney/Sunu)

9 sınıflar performans konu ve açıklamalar

Performans için aşağıda verilen  konuları seçenler çalışmalarını verilen plana göre yapacaklardır
Çalışmalar 3-4 kişilik gruplar halinde yapılacak.

1.Asit - Baz Belirteci Yapalım 
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: Kırmızı lahana, Su ısıtıcısı, Su, Süzgeç kâğıdı, Beyaz mendil, Kâğıt havlu, Limon, Karbonat
Deneyin Yapılışı :     Asit ve bazların tespit edilmesinde turnusol kağıdı, pH  metre, pH  kağıdının yanı  sıra doğal inhibitörlerde (kırmızı lahana gibi) kullanılabilir.
Kırmızı lahana parçalara ayrılıp su dolu bir beher içerisine konulur.  Belli bir süre su kaynatıldıktan sonra kırmızı lahana rengini suya verir. Lahanalı su süzgeç kağıdı yardımıyla süzüldükten sonra beyaz mendil  üzerine bir miktar dökülür. Kağıt havlular  kullanılarak mendilin ıslaklığı giderilir.
Sonuçlar ve Tartışma:  Doğal inhibitörden hazırlanan mendil yani asit baz belirteci üzerine asit (limon suyu) ve baz (karbonat) döküldüğünde tıpkı turnusol kağıdında olduğu gibi renk değiştirdiği gözlenir.

2. Yiyeceklerde nişasta arama
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: Tentürdiyot, damlalık, karıştırma çubuğu, kağıt bardaklar, mısır nişastası ve çiğ patates, ekmek, et, vb. besin parçaları
Deneyin Yapılışı: Bir bardağın yarısına kadar su konulur. Üzerine biraz mısır nişastası ilave edilerek, bardağa 2 damla tentürdiyot eklenir ve karıştırılır. Bu uygulama diğer besinlerle de ayrı ayrı tekrarlanır.
Sonuçlar ve Tartışma: Renk değişimlerine göre besinlerin nişasta içerme durumları karşılaştırılarak listelenir.

3. Protein testi
 

Kullanılan araç ve gereçler: Farklı besin maddeleri, deney tüpleri, ısı kaynağı, beher, su, HNO3
Deneyin yapılışı:
1. Besinler deney tüplerine koyulur.
2. Üzerlerine HNO3 koyulur.
3. Renk değişimi gözlenir.
4. Beliren renk sarı ise yapısında protein vardır.
5. Sarı renk ne kadar koyu ise  protein oranı o kadar fazladır.
Sonuçlar ve Tartışma: protein+ HNO3=sarı. Besinlerin içerdikleri protein miktarına göre çokta aza doğru sıralanır

4. pH’ın çiçeklerin taç yapraklarındaki renk oluşumuna etkisi
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: Bir saksı mavi menekşe ya da mavi çuha çiçeği, bir saksı kırmızı çuha çiçeği, iki adet büyük fanus, Petrilere konulmuş asit ve bazlar (CH3COOH, NH3)
Deneyin Yapılışı: Bir fanus altına mavi çiçekli saksı ve yanına Petri içinde CH3COOH konulur. Diğer fanus altına ise kırmızı çiçekli veya mavi çiçekli bir saksı ve yanına Petri içinde NH3 konulur.
Sonuçlar ve Tartışma: Çiçeklerin taç yapraklarında meydana gelen renk değişimleri belirlenir.

5. Hangisi Asit Hangisi Baz 
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: Çeşme suyu, Limon suyu, Tuz ruhu, Soda, Gazoz, Karbonatlı su, Süt, Yoğurt, pH metre, Turnusol kâğıdı, Petri kabı, pH kağıdı
Deneyin Yapılışı :   Asidik ve bazik maddelerin tespit edilmesinde turnusol kağıdı, pH metre, pH kağıdı
yaygın olarak kullanılır. Günlük hayatta kullandığımız maddelerin asitmi yoksa bazmı oldukları ve nasıl tespit edildikleri pH-metre, pH-kağıdı ve turnusol kağıdı kullanılarak gösterilir. 

6. Enzimlerin çalışmasını etkileyen faktörler
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: 100 g taze tavuk karaciğeri, Hidrojen peroksit çözeltisi (H2O2), 9 adet deney tüpü, 3 adet su banyosu (ya da su banyosu olarak kullanabileceğiniz 3 derin kap)
Deneyin Yapılışı: Üç deney tüpüne eşit miktarda hidrojen peroksit konulur. Taze tavuk karaciğerinden büyük üç eşit parça kesilir. Bu parçalardan birincisi beş parçaya bölünür. İkinci parça daha küçük parçalara (10-15) bölünür. Üçüncü parça tamamen ezilir. Daha sonra da hazırlanan her bir grup önceden etiketlenmiş tüplere sırasıyla atılır. Yeni üç deney tüpüne yine eşit miktarda hidrojen peroksit çözeltisinden konulur. Karaciğerden üç eşit parça daha kesilir. Her bir parça tüplere sırasıyla konulduktan sonra I. tüp kaynayan su bulunan kabın içine, II. tüp 37º C sıcaklıkta su bulunan kabın içine, III. tüp de içinde buz parçaları bulunan kabın içine yerleştirilir. Son üç tüpe yine hidrojenperoksit çözeltisinden eşit miktarlarda konulur. Karaciğerden 17 eşit küçük parça kesilir. I. tüpe bu küçük parçalardan 10 tanesi, II. tüpe 5 tanesi, III. Tüpe ise 2 tanesi atılır. Bu üç deney ayrı ayrı hazırlanarak aynı anda başlatılır. Deneyler yapılırken her bir tüpteki tepkime süreleri not edilir.
Sonuçlar ve Tartışma: Tüplerdeki tepkime hızları karşılaştırılır. Yeni bir düzenek hazırlanarak hem sıcaklığı, hem enzim miktarını arttırarak tepkime hızının ne kadar arttırılabileceği belirlenir.

7. Enzimlerin çalışması
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: Taze olgun ananas, jelatin ya da jöle, iki adet Petri kabı
Deneyin Yapılışı: Jelatinden jöle yapılır ya da hazır jöle kullanılır. Bir dilim ananas kesilir. Kaplardan birine ananas dilimi konulur ve üzerine jöle ilave edilir.Diğer kaba sadece jöle konulur.
Sonuçlar ve Tartışma: Bir süre sonra kaplardaki jöle kıvamları karşılaştırılır.

8. Enzim reaksiyonlarının kinetiği (hamur mayasında)
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: Buğday unu, ekmek mayası, glikoz (ya da sakkaroz, bal, vb), yemek tuzu, 2 adet ölçü silindiri (100 ml’lik), su banyosu (ya da fırın)
Deneyin Yapılışı: 50 g buğday unu, 3g glikoz ve 1g yemek tuzu karıştırılır. Başka bir kapta 4g ekmek mayası 60ml suya (suyun sıcaklığı 45ºC olmalıdır) ilave edilir. Daha sonra hepsi akıcı bir hamur elde edilmek üzere karıştırılır. Hamur 20 ml çizgisine kadar ölçü silindirlerine doldurulur. Ölçü  silindirlerinden biri oda sıcaklığında, diğeri 45ºC’lik su banyosunda ya da fırında bekletilerek izlenir. 5 dakika ara ile hamurlardaki değişimler belirlenir.
Sonuçlar ve Tartışma: Hamurlardaki değişimleri gösteren bir diyagram hazırlanır. Değişimler değerlendirilir.

9.  Besinlerde nişastanın bulunup bulunmadığının tespiti
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: Besin maddeleri, lügol, damlalık
Ön açıklama: Nişasta ,Bitkilerde fotosentez sonucu sentezlenen, çok sayıda glikoz molekülünün birleşmesiyle meydana gelen bir polisakkarittir.
Deneyin yapılışı: Ölçüm yapılacak maddeler camın üzerine konulur. Damlalık aracılığıyla, her besin üzerine bir damla lügol damlatılır. Renk değişimi gözlenir. Beliren renk lacivert ise bu besinde nişasta  olduğunu gösterir. Lacivert ne kadar koyu ise nişasta oranı o kadar fazladır.
Sonuçlar ve Tartışma: Nişasta +lügol= koyu lacivert. Besinlerimizin içerdikleri nişasta miktarına göre çoktan aza doğru sıralaması yapılır.

10. Asit - Baz Belirteci Yapalım 
 

Kullanılan Araç Gereç ve Materyal: Kırmızı lahana, Su ısıtıcısı, Su, Süzgeç kâğıdı, Beyaz mendil, Kâğıt havlu, Limon, Karbonat
Deneyin Yapılışı : Asit ve bazların tespit edilmesinde turnusol kağıdı, pH  metre, pH  kağıdının yanı  sıra doğal inhibitörlerde (kırmızı lahana gibi) kullanılabilir. Kırmızı lahana parçalara ayrılıp su dolu bir beher içerisine konulur.  Belli bir süre su kaynatıldıktan sonra kırmızı lahana rengini suya verir. Lahanalı su süzgeç kağıdı yardımıyla süzüldükten sonra  beyaz (bez)mendil  üzerine bir miktar dökülür. Kağıt havlular  kullanılarak mendilin ıslaklığı giderilir. Hazırlanan mendilin üzerine farklı özellikte sıvıları damlatılarak renk değişimi gözlenir.
Sonuçlar ve Tartışma: Doğal inhibitörden hazırlanan mendil yani asit baz belirteci üzerine asit (limon suyu) ve baz (karbonat) döküldüğünde tıpkı turnusol kağıdında olduğu gibi renk değiştirdiği gözlenir.

Bilim/biyoloji çalışma soruları

 Bilim/biyoloji çalışma soruları

 1.  Bilimsel yöntemde;

I.           Kontrollü deneyler yapmak
II.          Problemi tespit etmek
III.         Hipotez kurmak

 çalışmaları hangi sıraya göre yapılır?

A)     I - II - III
B)      II - I - III
C)      II - III - I
D)     III - I - II
E)      III - II - I

             

2.   Aşağıdakilerden hangisi, bütün canlıların ortak özelliklerinden değildir?
A)     Beslenme
B)      Aktif hareket etme
C)      Metabolizma
D)     Üreme
E)      Enerji üretme

3.   Yapılan araştırmalar,  geyik ve farenin hücre büyüklüklerinin birbirine yakın olduğunu göstermiştir.

Buna göre, geyiklerin farelerden çok daha büyük vücutlu olması,
I.           Geyik hücrelerinin metabolizma hızlarının yüksek olması
II.          Geyiği oluşturan hücrelerin faredeki hücrelerden çok olması
III.         Geyik vücudundaki doku sıvısının fare vücudundaki doku sıvısından fazla olması

şeklinde verilenlerden hangileriyle açıklanabilir?

A)     Yalnız I
B)      Yalnız II
C)      Yalnız III
D)     I ve III
E)      II ve III

 

4.    İspinos kuşları ile bilimsel araştırma yapan bir bilim adamı aşağıdaki verileri elde etmiştir.
I.           Vücut sıcaklıkları 39º C'dir.
II.          Kanatları gri renkte olabilir.                                                              
III.         Çekirdekle beslenenlerin gagaları kısadır.

Bu verilerden hangileri nicel gözlemdir?

A)     Yalnız I
B)      Yalnız II
C)      I ve II
D)     II ve III
E)      I,II ve III

 

5.     Canlıların tümünde;
I.             Enzim sentezleme
II.            Bölünerek yeni organizmalar meydana getirme
III.          Nükleik asit sentezleme

gibi olaylardan hangileri ortaktır?

A)     Yalnız I
B)      Yalnız II
C)      Yalnız III
D)     I ve II
E)      I ve III


6.

Yukarıdaki grafik iki farklı nehrin kirlilik durumlarının zamana göre değişimlerini göstermektedir.

Buna göre, aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
A)     I. nehir başlangıçta kirli değildir.
B)      Bazı zaman aralıklarında kirlilik oranları birbirine yaklaşmıştır.
C)      II. nehir diğerine göre daha temiz hale gelmiştir.
D)     I. nehrin kirlenme sebebi, organik artıkların karışması olabilir.
E)      Her iki nehir de başlangıca göre daha temiz hale gelmiştir.

   

7.    Işığın bitkilerdeki yönelimleri nasıl etkilendiğini araştıran bir öğrenci aşağıda verilen;

I.         Aynı özellikteki iki bitkiden birini her yönden ışık alan diğerini tek yönden ışık alan ortamda yetiştirilmelidir.
II.        Kimyasal analizle, ışığın bitkide etkilediği maddeyi tespit etmelidir.
III.       Işıktan etkilenen maddenin tek taraftan ışık alan bitkinin her iki tarafındaki yoğunluğunu araştırılmalıdır.

Çalışmaları hangi sıraya göre yapmalıdır?

A)     I, II ve III
B)      II, I ve III
C)      II, III ve I
D)     I, III ve II
E)      III, II ve I

8.    Bir bilim adamının başarıya ulaşabilmesi  için yapacağı işleri belli bir sıra izleyerek yapması gerekir. Buna bilimsel çalışma yöntemi denir.

Bu yöntemin bazı basamakları aşağıdaki gibidir,
I.             Gözlem yapılması     
II.            Kontrollü deney yapılması
III.          Verilerin toplanması
IV.          Problem tespiti
V.           Hipotezin kurulması

buna göre, aşağıdakilerden hangisi en son sırada yapılmalıdır?

A)     I
B)      II
C)      III
D)     IV
E)      V

 9.    Aşağıdakilerden hangisi bilim adamının bir özelliği değildir?

A)     Kararlı olmak
B)      Kendini otorite saymak
C)      Meraklı olmak
D)     Bir deneyi bazen gerektiğinde onlarca kez tekrar düzenlemek
E)      Araştırıp sorgulayan olmak

   

10.    Miksodema hastalığı ile ilgili yapılan bilimsel çalışmada elde edilen bilgilerden bazıları aşağıdaki gibidir,

I.     Miksodema hastalığında, vücut ısısında düşme, şişmanlama, deride kuruma ve kılların dökülmesi gibi belirtiler tespit edilmiştir.
II.    Miksodemaya, trioid bezinin az salgı üretmesi ya da bezdeki bozukluğun neden olduğu ileri sürülmüştür.
III.   Hasta bireylere tiroksin ya da kurutulmuş tiroid bezinin verilmesi sonucu hastalık belirtilerinin ortadan kalktığı görülmüştür.

bu bilgiler bilimsel çalışma yönteminin hangi basamaklarına aittir?

             I                                        II                                     III     

    

A)     Gözlem                          Kontrollü deney            Veri 

B)      Kontrollü deney          Gözlem                            Veri 
C)      Gözlem                         Veri                                  Kontrollü deney
D)     Kontrollü deney          Veri                                  Gözlem
E)      Veri                                Gözlem                           Kontrollü deney